Neden Bazı İnsanlar Kansere Yakalanırken, Bazıları Yakalanmaz?

Bu, kanserle ilgili en temel ve karmaşık sorulardan biridir. Kanser çok faktörlü ve kişiye özgü bir hastalıktır. Bir kişinin kansere yakalanıp yakalanmayacağını belirleyen kesin bir formül yoktur; ancak bazı temel nedenler öne çıkar:

Her insanın genetik yapısı farklıdır. Bazı insanlar, kansere karşı onları daha dirençli kılan genetik özelliklere sahipken, bazıları kanser riskini artıran genetik yatkınlıklara (aileden miras kalan mutasyonlar) sahip olabilir. Ancak genetik yatkınlık, kesinlikle kanser olunacağı anlamına gelmez; sadece riski artırır. Birçok insan kanser genlerine sahip olsa da asla kanser olmaz.
Hücreler her bölündüğünde, mutasyonlar meydana gelebilir. Vücudumuzda milyarlarca hücre bölündüğü için, bu hataların bir kısmı kaçınılmazdır. Bu rastgele mutasyonların kritik genlere isabet etmesi kanser oluşumunu tetikleyebilir.
Sigara, aşırı alkol, sağlıksız beslenme, obezite, hareketsizlik, aşırı güneşe maruz kalma, bazı kimyasallar ve virüsler gibi kanserojen faktörlere maruziyet, DNA hasarını artırır ve kanser riskini yükseltir. Bazı insanlar bu risk faktörlerine uzun süre maruz kalsalar bile kansere yakalanmayabilirken, bazıları daha az maruziyetle bile kanser olabilir. Bu, genetik yatkınlık ve bağışıklık sistemi gibi diğer faktörlerle etkileşime girer.
Eğer bağışıklık sistemi yeterince güçlüyse ve kanser hücrelerini erken aşamada tespit edip ortadan kaldırabilirse, kişi kansere yakalanmayabilir. Ancak bağışıklık sistemi zayıfladığında veya kanser hücreleri bağışıklık sisteminden kaçma mekanizmaları geliştirdiğinde, tümör büyüyebilir.
Sağlıklı yaşayan ve genetik riski düşük olan bir kişi bile, DNA'sındaki rastgele ve kötü şans eseri oluşan bir mutasyonla kansere yakalanabilir.

Bu nedenle, kanser riskini azaltmak için yapılabilecek en iyi şey, değiştirilebilir risk faktörlerini kontrol altına almak (sağlıklı yaşam tarzı) ve düzenli tarama testleriyle erken teşhisi sağlamaktır. Ancak bu, kanserin tamamen önlenebileceği anlamına gelmez.