Kanserden Korunmak İçin Hangi Yaşam Tarzı Değişiklikleri Önerilir?

Kanserden Korunmak İçin Hangi Yaşam Tarzı Değişiklikleri Önerilir?

Kanserden korunmada yaşam tarzı değişiklikleri, genetik yatkınlık veya çevresel faktörler üzerinde tam kontrol sahibi olamasak da, kanser riskini önemli ölçüde azaltmanın en etkili yollarından biridir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve birçok uluslararası kanser kuruluşu, kanıta dayalı olarak çeşitli yaşam tarzı önerilerinde bulunmaktadır.

1. Sigara ve Tütün Ürünlerinden Uzak Durmak:

   • En Önemli Faktör: Sigara ve tüm tütün ürünleri (pipo, puro, nargile, dumansız tütün) kanser riskini en fazla artıran faktörlerin başında gelir. Akciğer, ağız, boğaz, gırtlak, yemek borusu, mesane, böbrek, pankreas ve karaciğer kanseri riskini artırır.

   • Pasif İçicilik: Pasif içicilik de kanser riskini artırır. Sigarayı bırakmak veya hiç başlamamak, kanser riskini azaltmanın en güçlü adımıdır.

2. Alkol Tüketimini Sınırlamak veya Bırakmak:

   • Alkol, ağız, boğaz, yemek borusu, karaciğer, meme ve kolorektal kanser riskini artırır. Alkol tüketimini sınırlamak (kadınlar için günde bir, erkekler için günde iki kadehten fazla olmamak) veya tamamen bırakmak önerilir.

3. Sağlıklı ve Dengeli Beslenmek:

   • Meyve ve Sebzeler: Çeşitli renklerde, bol miktarda meyve, sebze ve tam tahıl tüketmek, lif ve antioksidan alımını artırarak kansere karşı koruyucu etki gösterir.

   • İşlenmiş Gıdalar ve Kırmızı Et: İşlenmiş et ürünlerinden (sosis, salam, sucuk) ve yüksek miktarda kırmızı et tüketiminden kaçınmak veya sınırlamak (özellikle kolorektal kanser riskini azaltır).

   • Fast Food ve Şekerli İçecekler: Yüksek kalorili, düşük besin değerli işlenmiş gıdalardan ve şekerli içeceklerden uzak durmak, kilo kontrolüne yardımcı olur.

4. Sağlıklı Bir Kilonuzu Korumak:

   • Obezite, meme, kolorektal, endometriyal, böbrek, karaciğer ve pankreas dahil olmak üzere birçok kanser türü için önemli bir risk faktörüdür. Düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme ile ideal kilonuzu korumak önemlidir.

5. Fiziksel Olarak Aktif Olmak:

   • Düzenli fiziksel aktivite, sağlıklı bir kiloyu korumaya yardımcı olur, bağışıklık sistemini güçlendirir ve inflamasyonu azaltır. Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta veya 75 dakika yüksek yoğunlukta egzersiz önerilir.

6. Güneşten Korunmak:

   • Ultraviyole (UV) radyasyon, cilt kanserinin ana nedenidir. Güneşin en yoğun olduğu saatlerde (10:00-16:00) dışarı çıkmaktan kaçınmak, geniş kenarlı şapka, UV koruyuculu giysiler giymek ve yüksek faktörlü güneş kremi kullanmak önemlidir.

7. Enfeksiyonlardan Korunmak ve Aşı Olmak:

   • Bazı enfeksiyonlar kanser riskini artırır:

     • HPV (İnsan Papillomavirüsü): Rahim ağzı, anal ve orofaringeal kanserlere yol açabilir. HPV aşısı, bu kanser riskini önemli ölçüde azaltır.

     • Hepatit B ve C Virüsleri: Karaciğer kanseri riskini artırır. Hepatit B aşısı mevcuttur.

     • Helicobacter pylori: Mide kanseri riskini artırır. Enfeksiyonun tedavisi riski azaltabilir.

8. Tehlikeli Kimyasallardan ve Radyasyondan Uzak Durmak:

   • Mesleki maruziyetler (asbest, benzen gibi kimyasallar) veya yüksek doz radyasyon (gereksiz tıbbi görüntülemelerden kaçınma) gibi bilinen kanserojenlerden korunmak.

9. Düzenli Sağlık Kontrolleri ve Tarama Programlarına Katılmak:

   • Meme kanseri için mamografi, rahim ağzı kanseri için Pap smear testi, kolorektal kanser için kolonoskopi gibi tarama programları, kanseri erken evrede tespit ederek tedavi şansını artırır.

Bu yaşam tarzı değişiklikleri, kanser riskini tamamen ortadan kaldırmasa da, önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olur ve genel sağlığı da iyileştirir.