Kanser Tedavisi Nedeni gelişen Bulantı ve Kusma ile Nasıl Başa Çıkılır?

Kanser Tedavisi Nedeni gelişen Bulantı ve Kusma ile Nasıl Başa Çıkılır?

Bulantı ve kusma, kanser tedavisinin (özellikle kemoterapi ve bazı radyoterapilerin) en sık görülen ve hastalar için en rahatsız edici yan etkilerindendir. Ancak modern ilaçlar ve yöntemlerle bu semptomlar büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.

1. İlaç Tedavisi (Antiemetikler):

   • Doktorunuz tarafından reçete edilen bulantı önleyici ilaçları (antiemetikler) düzenli olarak kullanın. Bu ilaçlar genellikle kemoterapiden önce, kemoterapi sırasında ve sonrasında belirlenmiş bir programa göre alınır.

   • Farklı etki mekanizmalarına sahip birçok farklı antiemetik ilaç vardır. Doktorunuz sizin için en uygun kombinasyonu belirleyecektir.

   • Bulantı başlamadan önce ilacı almak, başladıktan sonra almaktan daha etkilidir.

2. Beslenme Alışkanlıkları:

   • Az ve Sık Öğünler: Tek seferde büyük öğünler yerine, gün boyunca küçük porsiyonlar halinde sık sık yemek yiyin. Bu, midenin aşırı dolmasını engeller.

   • Hafif ve Yağsız Yiyecekler: Kızarmış, yağlı, baharatlı veya ağır kokulu yiyeceklerden kaçının. Haşlanmış patates, pirinç lapası, kraker, tost, püre gibi hafif ve kolay sindirilebilir yiyecekleri tercih edin.

   • Sıvı Tüketimi: Öğün aralarında bol sıvı (su, elma suyu, berrak et suyu, nane çayı) tüketin. Yemeklerle birlikte fazla sıvı almaktan kaçının.

   • Soğuk veya Oda Sıcaklığında Yiyecekler: Sıcak yiyeceklerin kokusu bulantıyı tetikleyebilir. Soğuk veya oda sıcaklığındaki yiyecekleri tercih edin.

   • Zencefil: Bazı çalışmalar zencefilin bulantıyı azaltmada yardımcı olabileceğini göstermektedir. Zencefil çayı veya küçük porsiyonlarda zencefil atıştırmalıkları denenebilir (doktorunuza danışarak).

   • Nane: Nane kokusu veya nane çayı da bazı kişilerde bulantıyı hafifletebilir.

3. Ortam ve Aktivite:

   • Temiz Hava ve Ferah Ortam: Mutfak kokuları veya ağır parfümlerden kaçının. Ortamı havalandırın.

   • Dinlenme: Özellikle yemeklerden sonra dinlenin, ancak uzanmak yerine hafifçe dik durmak veya oturmak daha iyi olabilir.

   • Hafif Egzersiz: Yürüyüş gibi hafif fiziksel aktiviteler sindirime yardımcı olabilir, ancak yorgun hissettiğinizde zorlamayın.

   • Odağınızı Değiştirin: Kitap okumak, müzik dinlemek, televizyon izlemek gibi rahatlatıcı aktiviteler zihninizi bulantıdan uzaklaştırabilir.

4. Psikolojik Destek ve Stres Yönetimi:

   • Gevşeme Teknikleri: Derin nefes egzersizleri, meditasyon, progresif kas gevşetme bulantı beklentisini ve anksiyeteyi azaltabilir.

   • Güdümlü İmajinasyon: Rahatlatıcı görüntüler hayal etmek, zihninizi bulantıdan uzaklaştırabilir.

   • Psikolojik Danışmanlık: Şiddetli bulantı beklentisi yaşayan hastalara bir psikologdan destek almak faydalı olabilir.

5. Ağız Hijyeni:

   • Kusma sonrası ağzı çalkalamak ve düzenli diş fırçalamak, ağızdaki kötü tadı gidermeye yardımcı olur.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

• Kusma kontrol altına alınamıyorsa ve sıvı alamıyorsanız.

• Ağır dehidrasyon (susuzluk) belirtileri (kuru ağız, idrar azlığı, baş dönmesi) varsa.

• Bulantı ve kusma ilaçlarına rağmen devam ediyorsa.

• Kan kusuyorsanız.

Doktorunuz, bulantı ve kusmanın nedenini değerlendirerek ilaç dozlarını ayarlayabilir veya farklı ilaç kombinasyonları önerebilir.