Evet, kanser ve kanser tedavileri, hem fiziksel hem de psikolojik olarak cinsel hayatı önemli ölçüde etkileyebilir. Bu, tedavinin türüne, kanserin yerleşim yerine, hastanın yaşına, cinsiyetine ve genel sağlık durumuna göre değişir. Cinsel sağlık, yaşam kalitesinin önemli bir parçasıdır ve bu konudaki endişeler normaldir.
Cinsel Hayatı Etkileyebilecek Faktörler:
Fiziksel Yan Etkiler:
Yorgunluk: En yaygın yan etkidir ve cinsel isteği (libido) azaltabilir.
Ağrı: Ameliyat sonrası ağrı, kemik ağrısı veya nöropatik ağrı cinsel aktiviteyi rahatsız edici hale getirebilir.
Bulantı ve Kusma: Genel iyilik halini düşürerek cinsel isteği azaltır.
Cilt ve Mukoza Zarı Değişiklikleri: Radyoterapi veya kemoterapiye bağlı cilt hassasiyeti, vajinal kuruluk, ağız yaraları cinsel aktiviteyi zorlaştırabilir.
Vajinal Kuruluk/Daralma (Kadınlarda): Hormon tedavileri (meme kanseri), radyoterapi (pelvis bölgesi) veya cerrahi (yumurtalıkların alınması) vajinal kuruluğa, elastikiyet kaybına ve ağrılı cinsel ilişkiye (disparoni) neden olabilir.
Erektil Disfonksiyon (İktidarsızlık) ve Libido Kaybı (Erkeklerde): Prostat kanseri cerrahisi veya radyoterapisi, hormon tedavileri (prostat kanseri), testosteron seviyelerini düşürerek erektil disfonksiyona ve cinsel isteksizliğe neden olabilir.
Sinir Hasarı: Cerrahi veya radyoterapi sırasında cinsel organlara giden sinirlerin hasar görmesi, duyu kaybı veya orgazm sorunlarına yol açabilir.
Kolostomi/İleostomi: Bazı kolon kanseri ameliyatları sonrası dışkının toplandığı torba, cinsel ilişki sırasında fiziksel veya psikolojik rahatsızlığa neden olabilir.
Hormonal Değişiklikler:
Meme ve prostat kanserinde kullanılan hormon tedavileri, cinsel isteği ve fonksiyonu doğrudan etkileyen hormon seviyelerinde değişikliklere yol açar.
Yumurtalıkların veya testislerin cerrahi olarak çıkarılması da önemli hormonal değişikliklere neden olur.
Psikolojik ve Duygusal Faktörler:
Anksiyete ve Depresyon: Kanser teşhisi ve tedavisiyle ilişkili yoğun duygusal stres, cinsel isteği azaltabilir.
Beden İmajı Kaygıları: Ameliyat izleri, saç dökülmesi, kilo değişiklikleri veya ostomi torbası gibi fiziksel değişiklikler, kişinin beden imajını olumsuz etkileyerek kendine güvenini ve cinselliğe yaklaşımını değiştirebilir.
Nüks Korkusu: Hastalığın geri dönme korkusu, cinsel aktiviteye odaklanmayı zorlaştırabilir.
Partner İlişkisi: Hastalık, çiftlerin iletişimini ve yakınlığını etkileyebilir. Partnerin de korku, kaygı veya değişen beden algısına uyum sağlama zorlukları olabilir.
Copyright 2025 | Doç. Dr. Abdullah Sakin | Tıbbi Onkoloji (Kanser) Uzmanı