”Kanser Tarama Testleri Kansere Neden Olur” Doğru mu?

Bu iddia, özellikle mamografi, BT (Bilgisayarlı Tomografi) veya PET taramaları gibi radyasyon içeren görüntüleme testleri için ortaya atılan bir başka yanlış bilgidir ve bilimsel temeli yoktur. Bu tür iddialar, hastaların erken teşhis için hayati önem taşıyan tarama testlerinden kaçınmasına neden olabilir.

Kanser Tarama Testleri Kansere Neden Olur mu? Neden Yanlıştır?

Radyasyon Dozu Minimaldir: Kanser tarama testlerinde (mamografi, BT gibi) kullanılan radyasyon miktarı, kansere neden olabilecek seviyelerin çok altındadır.
- Mamografi: Bir mamografide alınan radyasyon dozu, yaklaşık olarak ortalama bir kişinin 7 haftada doğal çevresel radyasyondan (güneş, toprak, uzaydan gelen radyasyon) aldığı doza eşdeğerdir. Bu miktar, kanser oluşumuna neden olacak kadar yüksek değildir.
- BT Tarama: BT taramalarında alınan radyasyon dozu mamografiye göre daha yüksek olsa da, yine de tek bir taramanın kansere yol açma riski son derece düşüktür. Özellikle tanısal amaçlı veya şüphe durumunda yapılan BT taramalarının faydası, potansiyel riskinden kat kat fazladır.
- PET Tarama: PET taramalarında radyoaktif bir madde kullanılır, ancak bu madde hızla vücuttan atılır ve maruz kalınan radyasyon miktarı da güvenli sınırlar içindedir.
- MR ve Ultrason: Manyetik Rezonans (MR) ve ultrason gibi görüntüleme yöntemleri ise hiç radyasyon içermez.
Fayda-Risk Dengesi: Tıbbi görüntüleme testlerinin faydaları (hastalıkların erken teşhisi ve doğru tedaviye yönlendirme) potansiyel risklerinden çok daha fazladır. Özellikle kanser gibi erken teşhisin hayat kurtarıcı olduğu durumlarda, tarama testleri büyük önem taşır.
Sağlık Kuruluşlarının Protokolleri: Tıbbi görüntüleme merkezleri ve hastaneler, radyasyon dozlarını minimumda tutmak için uluslararası ve ulusal yönergelere sıkı sıkıya uyarlar. Gerekmedikçe testler tekrarlanmaz ve en düşük etkili doz kullanılır.
Kanserin Gelişim Süreci: Kanserin oluşumu, genellikle hücrelerde yıllar içinde biriken birden fazla genetik mutasyonun sonucudur. Tek bir düşük doz radyasyon maruziyetiyle kanser gelişimi oldukça nadirdir ve risk, yaşam tarzı (sigara, beslenme) gibi diğer risk faktörlerinin yanında çok düşüktür.

Sonuç: Kanser tarama testleri, kansere neden olmaz. Bu testler, kanseri erken evrede tespit ederek tedavi şansını artırmak ve hayat kurtarmak için geliştirilmiş, bilimsel olarak kanıtlanmış yöntemlerdir. Bu tür yanlış iddialara kulak asmamak, düzenli taramalarınızı yaptırmak ve doktorunuzun önerilerine uymak, kanserden korunma ve erken teşhis için hayati önem taşır.