Kanser Genetik midir? Ailemde Kanser Varsa Ben de Kanser Olur muyum?

Kanserlerin yaklaşık %5 ila %10'u kalıtsaldır, yani genetik faktörler nedeniyle aileden geçebilir. Bu durum, "ailesel kanser sendromları" olarak adlandırılır ve belirli genlerdeki kalıtsal mutasyonlar (değişiklikler) kanser riskini önemli ölçüde artırır. Örneğin, BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonlar meme ve yumurtalık kanseri riskini artırırken, Lynch sendromu kolorektal (kalın bağırsak) ve rahim kanseri riskini yükseltir.

Ancak, ailede kanser olması her zaman o kişinin de kanser olacağı anlamına gelmez. Çoğu kanser (%90-95), sonradan kazanılan (edinsel) genetik değişiklikler sonucunda ortaya çıkar. Bu değişiklikler yaşlanma, sigara içmek, güneşe maruz kalmak, beslenme alışkanlıkları, enfeksiyonlar ve çevresel faktörler gibi yaşam tarzı etkenleri nedeniyle oluşur.

Ailenizde kanser öyküsü varsa, bu sizin için daha yüksek bir risk anlamına gelebilir. Ancak bu, kesinlikle kanser olacağınız anlamına gelmez. Bu durumda yapmanız gerekenler:

Risk değerlendirmesi: Aile hekiminizle veya bir genetik danışmanla görüşerek riskinizi değerlendirmelisiniz.
Tarama testleri: Doktorunuzun önerdiği tarama testlerini (mamografi, kolonoskopi vb.) düzenli olarak yaptırmalısınız.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigara ve alkolden uzak durma gibi önleyici adımlar atmalısınız.