 
                    "Hücrelerin kontrolsüz büyümesi", kanserin temel ve tanımlayıcı özelliğidir. Normalde vücudumuzdaki hücreler belirli bir düzen içinde büyür, bölünür ve ölürler. Bu süreç, vücudun ihtiyaçlarına göre sıkı bir şekilde düzenlenir. Hücrelerin ömrü bittiğinde veya hasar gördüğünde, programlanmış hücre ölümü (apoptoz) denilen bir süreçle ortadan kaldırılırlar ve yerlerine yenileri gelir.
Kanserli Hücrelerde Kontrolsüz Büyüme:
Kanser, bu normal hücre döngüsü kontrol mekanizmalarında bir arıza meydana geldiğinde ortaya çıkar. Kontrolsüz büyüme, aşağıdaki özelliklerle karakterize edilir:
Sınırsız Çoğalma (Kontrolsüz Bölünme): Normal hücreler, belirli bir sayıda bölündükten sonra bölünmeyi durdurur veya ölürler. Kanser hücreleri ise bu kısıtlamayı kaybeder ve sürekli olarak bölünerek çoğalmaya devam ederler. Vücuda sinyal gelip gelmemesi fark etmeksizin durmadan çoğalırlar.
Temas İnhibisyonunun Kaybı: Normal hücreler, birbirlerine temas ettiklerinde bölünmeyi durdurur. Kanser hücreleri ise bu "temas inhibisyonu" özelliğini kaybeder ve üst üste yığılarak bir kitle (tümör) oluştururlar.
Programlanmış Hücre Ölümüne (Apoptoz) Direnç: Hasar görmüş veya yaşlanmış normal hücreler, apoptoz yoluyla kendini yok eder. Kanser hücreleri ise bu programlanmış ölümü atlatan mutasyonlara sahiptir, bu da onların anormal bir şekilde hayatta kalmasına ve birikmesine yol açar.
Büyüme Sinyallerine Bağımlılık Kaybı: Normal hücreler, büyümek ve bölünmek için dışarıdan gelen sinyallere ihtiyaç duyarlar. Kanser hücreleri, kendi kendilerine büyüme sinyalleri üretebilir, dış sinyallere ihtiyaç duymayabilir veya dış sinyallere aşırı duyarlı hale gelebilir.
Genetik Kararsızlık: Kanser hücreleri genellikle genetik olarak kararsızdır; DNA'larında sürekli yeni mutasyonlar meydana gelir. Bu mutasyonlar, hücrelerin daha agresif hale gelmesine, tedaviye direnç geliştirmesine ve yayılmasına yardımcı olabilir.
Kontrolsüz Büyümenin Sonuçları:
Hücrelerin kontrolsüz büyümesi, bir tümörün (ur) oluşumuna yol açar. Bu tümörler:
Yer Kaplar: Çevrelerindeki sağlıklı dokulara baskı yapabilir, organ fonksiyonlarını bozabilir.
Enerjiyi Tüketir: Vücudun enerjisini ve besin maddelerini tüketir, bu da hastada kilo kaybı ve halsizliğe neden olabilir.
Yayılır (Metastaz): En tehlikeli özelliği, kontrolsüz büyüyen bu hücrelerin ana tümörden ayrılarak kan veya lenf sistemi yoluyla vücudun başka yerlerine yayılmasıdır (metastaz).
Kanser tedavisinin temel amacı, bu kontrolsüz büyümeyi durdurmak, kanser hücrelerini yok etmek veya büyümelerini engellemektir. Bu, cerrahi olarak tümörü çıkarmak, kemoterapi ile hücre bölünmesini durdurmak veya hedefe yönelik ilaçlarla anormal sinyal yollarını engellemek gibi yollarla yapılabilir.
Copyright 2025 | Prof. Dr. Abdullah Sakin | Tıbbi Onkoloji (Kanser) Uzmanı