Hangi Doktorlar Kanser Tedavisiyle İlgilenir?

Kanser tedavisi, tek bir doktorun değil, farklı uzmanlık alanlarından doktorların ve sağlık profesyonellerinin bir araya gelerek çalıştığı multidisipliner (çok disiplinli) bir ekip işidir. Bu ekip yaklaşımı, hastaya en kapsamlı ve kişiye özel tedaviyi sunmayı amaçlar.

Kanser Tedavisinde Rol Alan Başlıca Doktor Branşları:

Medikal Onkolog (Tıbbi Onkolog):
- Görevi: Kanser tedavisinin "ilaçla" yapılan kısmından sorumludur. Kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler, immünoterapi ve hormon terapilerini planlar, uygular ve yönetir. Hastanın genel sağlık durumunu takip eder ve yan etkilerle başa çıkmada rehberlik eder. Tedavi sonrası takibin önemli bir kısmını da üstlenir.
- Ne Zaman Görülür? Kanser teşhisi konulduktan sonra, ameliyat öncesi veya sonrası ilaç tedavisi gerektiren her aşamada ve metastatik hastalığın tedavisinde ana doktorlardan biridir.
Radyasyon Onkoloğu (Radyoterapi Uzmanı):
- Görevi: Radyasyon tedavisi (ışın tedavisi) planlama ve uygulama konusunda uzmanlaşmıştır. Kanseri yok etmek, tümörün büyümesini kontrol altına almak veya semptomları (örneğin ağrı) hafifletmek için radyasyon kullanır.
- Ne Zaman Görülür? Kanser tanısı konulduktan sonra, ameliyat öncesi/sonrası, tek başına veya diğer tedavilerle birlikte radyoterapi gerektiren durumlarda.
Cerrahi Onkolog (Onkolojik Cerrah):
- Görevi: Kanserin cerrahi olarak çıkarılması (tümörün alınması), biyopsi alınması veya bazı durumlarda semptomları hafifletmek (palyatif cerrahi) için ameliyat yapar. Kanser türüne göre farklı branşlardan cerrahlar (genel cerrah, göğüs cerrahı, beyin cerrahı, jinekolog onkolog, ürolog onkolog vb.) uzmanlaşmış olabilir.
- Ne Zaman Görülür? Teşhis aşamasında biyopsi için veya tümörün çıkarılması gerektiğinde.
Patolog:
- Görevi: Hastadan alınan doku veya hücre örneklerini (biyopsi, ameliyat materyali) mikroskop altında inceleyerek kanser tanısını koyan, kanserin türünü, alt tipini ve diğer önemli özelliklerini belirleyen uzmandır. Tedavi planının belirlenmesinde kritik rol oynar.
- Ne Zaman Görülür? Direkt hastayla temasları genellikle olmaz, ancak onların raporları tüm tedavi ekibi için temel referanstır.
Radyolog:
- Görevi: X-ışını, BT (Bilgisayarlı Tomografi), MR (Manyetik Rezonans), PET (Pozitron Emisyon Tomografisi) ve ultrason gibi görüntüleme yöntemlerini kullanarak kanseri teşhis eden, evrelemesini yapan ve tedavinin etkinliğini değerlendiren uzmandır. Bazı durumlarda biyopsilerin alınmasına da rehberlik eder.
- Ne Zaman Görülür? Tanı, evreleme ve tedavi takibi aşamalarında sıkça başvurulur.

Diğer Destekleyici Sağlık Profesyonelleri:

Kanser tedavisinde sadece doktorlar değil, aynı zamanda aşağıdaki sağlık profesyonelleri de büyük rol oynar:

Onkoloji Hemşiresi: Hastanın ve ailesinin eğitiminden, ilaçların uygulanmasından, yan etki yönetiminden ve duygusal destekten sorumludur. Genellikle hastalarla en çok temas halinde olan kişidir.
Onkoloji Diyetisyeni: Hastanın beslenme ihtiyaçlarını değerlendirir, yan etkilere göre diyet planları yapar ve beslenme takviyeleri konusunda rehberlik eder (bkz. Soru 1).
Psiko-Onkolog / Psikolog: Kanserle başa çıkma, anksiyete, depresyon ve diğer psikolojik sorunlarla mücadelede hastaya ve yakınlarına destek sağlar (bkz. Soru 4 ve 5).
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı / Fizyoterapist: Tedaviye bağlı fiziksel kısıtlamaları, ağrıyı ve yorgunluğu yönetmeye yardımcı olur, hastanın fonksiyonel bağımsızlığını artırmak için egzersiz programları tasarlar (bkz. Soru 7).
Sosyal Hizmet Uzmanı: Hastaların ve ailelerinin finansal, yasal ve sosyal hakları konusunda rehberlik eder, kaynaklara erişimlerini sağlar.
Palyatif Bakım Uzmanı: Hastanın ağrı ve diğer semptomlarını yönetmeye, yaşam kalitesini artırmaya odaklanır. Tedavinin her aşamasında devreye girebilir.

Bu multidisipliner ekip, hastaya kapsamlı ve bütüncül bir yaklaşım sunarak kanserle mücadelede en iyi sonuçları elde etmeyi hedefler.