Biyopsi Nedir ve Niçin Yapılır?

Biyopsi, vücutta anormal görünen bir dokudan veya organdan, mikroskop altında incelenmek üzere küçük bir hücre veya doku örneği alınması işlemidir. Bu örnek, patoloji uzmanları tarafından incelenerek hücrelerin iyi huylu (kanserli olmayan) mu, yoksa kötü huylu (kanserli) mu olduğu kesin olarak belirlenir. Biyopsi, kanser teşhisinin altın standardı olarak kabul edilir, çünkü diğer testler (görüntüleme, kan testleri) sadece şüphe uyandırabilirken, biyopsi kesin tanıyı koyar.

Biyopsinin temel amacı, şüpheli bir kitlenin veya lezyonun kanser olup olmadığını kesin olarak belirlemektir. Ancak başka amaçları da vardır:

Kesin Tanı Koymak: En önemli amacı, bir lezyonun iyi huylu mu, kötü huylu mu olduğunu kesinleştirmektir. Görüntüleme yöntemleri (MR, BT, ultrason) bir kitlenin varlığını ve bazı özelliklerini gösterebilir, ancak hücre düzeyindeki değişiklikleri gösteremez.
Kanserin Türünü Belirlemek: Eğer kanser teşhisi konulursa, biyopsi örneği kanserin tam türünü (örn. skuamöz hücreli karsinom, adenokarsinom, lenfoma vb.) ve alt tipini belirlemeye yardımcı olur. Bu bilgi, en uygun tedavi planını seçmek için kritiktir.
Kanserin Agresifliğini (Derecesini) Belirlemek: Patologlar, biyopsi örneğindeki kanser hücrelerinin ne kadar hızlı büyüdüğünü ve normal hücrelerden ne kadar farklılaştığını değerlendirerek kanserin derecesini (grade) belirler. Bu, hastalığın seyrini ve tedaviye yanıtını tahmin etmeye yardımcı olur.
Hedefe Yönelik Tedaviler İçin Bilgi Sağlamak: Günümüzde bazı kanser türlerinde, kanser hücrelerinde bulunan spesifik genetik mutasyonlar veya proteinler hedefe yönelik ilaçların seçimini belirler. Biyopsi örneği üzerinde yapılan moleküler testler, bu tür mutasyonların varlığını tespit etmeye yardımcı olur.
Tedavi Yanıtını Değerlendirmek: Bazı durumlarda, tedavi sonrası (örneğin kemoterapi veya radyoterapi sonrası) kalan tümörün durumu veya nüks eden bir kanserin özellikleri hakkında bilgi almak için de biyopsi yapılabilir.