Beyin Kanseri - Medulloblastoma

Beyin Kanseri - Medulloblastoma

Medulloblastoma Nedir?

Medulloblastoma, genellikle çocuklarda ve gençlerde görülen, beyinde yer alan ve özellikle beyincik bölgesini etkileyen bir tür kanserli tümördür. Beyincik, denge, hareket ve koordinasyonu kontrol eden beyin bölgesidir. Medulloblastomalar, hızlı büyüyen ve agresif özellikler taşıyan tümörlerdir. Bu tümörler, beyin omurilik sıvısına (BOS) yayılabilen özelliklere sahiptir, bu da tedavi sürecini zorlaştırabilir. Medulloblastomalar genellikle çocukluk çağında daha yaygın olup, yetişkinlerde nadir görülür.

3. Medulloblastoma Risk Faktörleri Nelerdir?

Medulloblastoma için bilinen bazı risk faktörleri şunlardır:

✅Yaş ve Cinsiyet: Medulloblastoma kanseri, genellikle çocuklarda, özellikle 3 ila 8 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Erkek çocuklarında daha yaygın olduğu düşünülmektedir.

✅Genetik Faktörler: Bazı genetik hastalıklar, medulloblastoma gelişme riskini artırabilir. Örneğin, Li-Fraumeni sendromu ve Turcot sendromu gibi genetik bozukluklar, medulloblastoma riskini artıran faktörlerdir.

✅Ailede Kanser Öyküsü: Ailede beyin kanseri veya diğer kanser türleri öyküsü bulunan bireylerin, medulloblastoma riskinin daha yüksek olabileceği görülmüştür.

✅Radyasyon Maruziyeti: Özellikle çocukluk döneminde baş bölgesine uygulanan radyasyon tedavisi, medulloblastoma riskini artırabilir.

Medulloblastomadan Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Medulloblastomadan korunmak için şu önlemler alınabilir:

✅Radyasyondan Kaçınmak: Beyin bölgesine uygulanan radyasyon tedavilerinin, özellikle çocuklarda, medulloblastoma riskini artırabileceği için gereksiz radyasyona maruz kalmaktan kaçınılmalıdır.

✅Genetik Danışmanlık: Ailede genetik hastalıklar veya kanser öyküsü bulunan bireyler, genetik danışmanlık alarak risklerini değerlendirebilirler.

✅Sağlıklı Yaşam Tarzı: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir diyet izlemek ve sigara ile alkol gibi kanser riskini artıran maddelerden uzak durmak genel sağlığı iyileştirir.

✅Erken Tanı ve Tarama: Medulloblastoma genellikle beyin fonksiyonları üzerinde etki gösterdiğinden, baş ağrısı, bulantı, denge kaybı gibi şüpheli belirtiler fark edildiğinde derhal bir doktora başvurulmalıdır.

Medulloblastoma Evrelemesi Nasıl Yapılır?

Medulloblastoma evrelemesi, tümörün büyüklüğüne, yayılma derecesine ve tedaviye nasıl tepki verdiğine göre yapılır. Medulloblastoma genellikle Stage I'den Stage IV'e kadar evrelendirilebilir:

✅Evre 1: Tümör, yalnızca beyincikte sınırlıdır ve çevre dokulara yayılmamıştır. Bu evrede tedavi genellikle daha başarılıdır.

✅Evre 2: Tümör beyincikten çevre bölgelere yayıldı ancak beyin omurilik sıvısına (BOS) henüz geçmemiştir.

✅Evre 3: Tümör, beyin omurilik sıvısına yayılmaya başlamıştır. Bu aşamada kanserin tedavisi daha karmaşık hale gelir.

✅Evre 4: Tümör, beyin ve omurilik dışında diğer vücut bölgelerine yayılmıştır. Bu evrede tedavi oldukça zordur.

Medulloblastoma Evrelerine Göre Tedavisi Nasıl Yapılır?

Medulloblastoma kanserinin tedavisi, evreye göre değişir:

✅Evre 1: Bu evrede tümör sadece beyincikte sınırlıdır. Cerrahi müdahale ile tümörün tamamen çıkarılması, tedavi için ana yaklaşımdır. Radyoterapi ve kemoterapi genellikle bu evrede gerekmez.

✅Evre 2: Cerrahi müdahale ile tümör çıkarılmaya çalışılır, ardından radyoterapi uygulanabilir. Kemoterapi de kanserin yayılmasını engellemeye yönelik olarak kullanılabilir.

✅Evre 3: Beyin omurilik sıvısına (BOS) yayılmaya başlayan medulloblastomalar için cerrahi müdahale, radyoterapi ve kemoterapi kombinasyonu uygulanabilir. Bu tedavi, kanserin yayılmasını kontrol altına almayı amaçlar.

✅Evre 4: Vücudun diğer bölgelerine yayılmış olan medulloblastomalar için tedavi çok daha zorlayıcıdır. Cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi bir arada uygulanabilir, ancak tedavi süreci genellikle daha zorlu ve uzun olur.

Medulloblastoma Güncel Sistemik Tedavileri Nelerdir?

Medulloblastoma kanseri tedavisinde kullanılan bazı güncel sistemik tedavi seçenekleri şunlardır:

✅Kemoterapi: Medulloblastomaların çoğunda, özellikle tümörün yayılma riski taşıyan evrelerde kemoterapi kullanılır. Temozolomid, vincristin ve cisplatin gibi ilaçlar, tedavi için sıklıkla tercih edilir.

✅Radyoterapi: Medulloblastoma tedavisinde, özellikle beyin ve omurilik sıvısına yayılmış tümörlerde radyoterapi önemli bir tedavi yöntemidir. Beyin bölgesine uygulanan yüksek enerjili ışınlar, kanser hücrelerini yok etmeyi amaçlar.

✅Hedefe Yönelik Tedavi: Medulloblastomaların bazı türleri, genetik mutasyonlara bağlı olarak büyür. Bu nedenle, hedefe yönelik tedavilerle tümörün büyümesini engellemek mümkün olabilir. Bu tedavi, tümörlerin genetik özelliklerine göre özelleştirilebilir.

✅İmmünoterapiler: İmmünoterapiler, bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücreleriyle mücadele etmeyi amaçlar. Medulloblastoma tedavisinde de immünoterapiler, bazı durumlarda yardımcı olabilir.

Medulloblastoma Yaşam Süresi ve Sağkalım Oranları

Medulloblastoma, beyin ve omurilik sıvısını çevreleyen merkezi sinir sisteminde (MSS) ortaya çıkan, çocukluk çağında en sık görülen malign (kötü huylu) beyin tümörüdür. Yetişkinlerde de görülebilse de, en çok çocukları etkiler. Tedavi ve sağkalım oranları, tümörün moleküler alt tipi, yayılımı ve tedaviye yanıtına bağlıdır.

Genel 5 Yıllık Sağkalım Oranları:

Medulloblastoma Alt Tipleri ve Sağkalım Oranları:

Son yıllarda yapılan genetik çalışmalar, medulloblastomanın 4 ana moleküler alt tipe ayrıldığını göstermiştir:

Tedavi Seçenekleri ve Sağkalım Üzerine Etkisi:

✅Cerrahi:

Mümkün olduğunca tüm tümörün çıkarılması hedeflenir.

Tümör tamamen çıkarıldığında sağkalım oranı artar.

✅Radyoterapi:

3 yaşından büyük çocuklar ve yetişkinlerde standart tedavidir.

Beyin ve omuriliğe yönelik radyoterapi metastazı önlemek için uygulanır.

✅Kemoterapi:

Özellikle küçük çocuklarda ve yüksek riskli hastalarda ek tedavi olarak verilir.

✅Hedefe Yönelik Tedaviler:

SHH alt tipi için bazı deneysel tedaviler mevcuttur.

WNT alt tipinde radyoterapi dozları azaltılarak sağkalım korunabilir.