Akciğer Nöroendokrin Tümörleri

Akciğer Nöroendokrin Tümörleri Nedir?

Akciğer nöroendokrin tümörleri (NET), akciğerlerdeki nöroendokrin hücrelerinden kaynaklanan nadir tümörlerdir. Nöroendokrin hücreler, vücutta hormon üreten ve sinir sistemi ile ilişkili olan hücrelerdir. Akciğerlerde, bu hücreler bronşlar ve hava yolları boyunca dağılmıştır. Akciğer tümörlerinin yaklaşık %20-25’ini oluştururlar ve dört alt gruba ayrılırlar:

🔹 1. Tipik Karsinoid Tümör

En yavaş büyüyen ve iyi huylu kabul edilen tümörlerdir.
Metastaz yapma riski düşüktür

🔹 2. Atipik Karsinoid Tümör

Tipik karsinoide kıyasla daha hızlı büyüyebilir ve metastaz yapma ihtimali yüksektir.

🔹 3. Büyük Hücreli Nöroendokrin Karsinom (LCNEC)

Agresif ve hızlı büyüyen bir tümör türüdür.
Genellikle ileri evrede teşhis edilir.

🔹 4. Küçük Hücreli Akciğer Kanseri (SCLC)

En agresif akciğer nöroendokrin tümörüdür.
Erken dönemde yayılım (metastaz) gösterme eğilimindedir.

Akciğer Nöroendokrin Tümörlerinin Sebepleri

Kesin nedeni tam olarak bilinmese de bazı risk faktörleri öne çıkmaktadır:
🔸 Sigara Kullanımı
Özellikle küçük hücreli akciğer kanseri (SCLC) ve büyük hücreli nöroendokrin karsinom (LCNEC) için en büyük risk faktörüdür.
Sigara içenlerde NET gelişme riski içmeyenlere göre belirgin şekilde yüksektir.
🔸 Genetik Yatkınlık
Ailesinde nöroendokrin tümör öyküsü olan kişilerde risk artabilir.
MEN-1 sendromu gibi genetik sendromlarla ilişkili olabilir.
🔸 Çevresel Faktörler
Radon gazı, asbest ve ağır metal maruziyeti akciğer tümörleriyle ilişkilendirilmiştir.
Hava kirliliği ve endüstriyel kimyasallara uzun süre maruz kalmak da riski artırabilir.
🔸 Hormonlar ve Biyolojik Faktörler
Bazı hormonlar nöroendokrin hücreleri aktive ederek tümör gelişimine katkıda bulunabilir.
🔸 Bağışıklık Sistemi Sorunları: Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler, örneğin organ nakli yapılanlar, nöroendokrin tümörler gibi kanserlere daha yatkındır.

Akciğer Nöroendokrin Tümörlerinden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Akciğer nöroendokrin tümörlerinden korunmak için alabileceğiniz bazı önlemler şunlardır:

✅Sigara İçmemek: Sigara içmenin akciğer ne neden olduğu herkesçe bilinmektedir. Sigara içmemek veya sigara içenlerden uzak durmak, riski önemli ölçüde azaltır.
✅Hava Kirliliğinden Korunmak: Hava kirliliği ve çevresel toksik maddeler, riski artırabilir. Bu nedenle, açık havada egzersiz yaparken veya trafikteyken koruyucu maske takmak faydalı olabilir.
✅Sağlıklı Yaşam Tarzı: Dengeli beslenmek, düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak ve alkol tüketimini sınırlamak, genel kanser riskini azaltabilir.
✅Erken Tarama ve Kontroller: Özellikle sigara içenler için düzenli akciğer taramaları, erken teşhis edilmesini sağlar ve tedavi şansını artırır.
✅Bağışıklık Sistemi Desteklemek: Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, kansere karşı doğal bir savunma mekanizması sağlar. Bu, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler için önemlidir.

Akciğer Nöroendokrin Tümörleri nin Evrelemesi Nasıl Yapılır?

✅Evre I ve II: Erken evrelerde, kanser yalnızca akciğerin bir bölümünde sınırlıdır. Cerrahi müdahale ile tümörün çıkarılması en yaygın tedavi yöntemidir. Ayrıca, bazı durumlarda kemoterapi veya radyoterapi uygulanabilir.
✅Evre III: Bu evrede, kanser daha yayılmacı hale gelmiştir. Tedavi cerrahi müdahale, kemoterapi ve radyoterapi kombinasyonu ile yapılabilir. n yayılmasını engellemek için immünoterapiler de kullanılabilir.
✅Evre IV: Akciğer nöroendokrin tümörlerinin ileri evrelerinde tedavi, semptomları kontrol etmeye yönelik olur. Kemoterapi ve immünoterapiler uygulanabilir, ancak tedavi daha çok hastanın yaşam kalitesini artırmaya yöneliktir. Metastatik hastalıkta, hedefe yönelik tedaviler de kullanılabilir.

Akciğer Nöroendokrin Tümörleri nin Güncel Sistemik Tedavileri Nelerdir?

Tedavi, tümörün türüne, yayılım derecesine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.
🔹 Cerrahi Tedavi

Tipik ve atipik karsinoid tümörlerde en etkili tedavi yöntemidir.
Tümör küçük ve lokalize ise, akciğerin etkilenen kısmı (lobektomi veya segmentektomi) çıkarılabilir.
Lenf düğümlerinin de çıkarılması gerekebilir.

🔹 Kemoterapi

Büyük hücreli nöroendokrin karsinom ve küçük hücreli akciğer kanserinde temel tedavi seçeneğidir.
Sisplatin + Etoposid kombinasyonu en sık kullanılan kemoterapi rejimidir.
İleri evre vakalarda hastalığı kontrol altında tutmak için uygulanır.

🔹 Radyoterapi

Cerrahi sonrası tümörün tekrarlama riskini azaltmak için kullanılabilir.
Metastaz yapmış veya ameliyat edilemeyen hastalarda semptomları hafifletmek için uygulanabilir.

🔹 Hedefe Yönelik Tedavi ve İmmünoterapi

Son yıllarda immünoterapi ve hedefe yönelik ilaçlarla umut verici sonuçlar alınmaktadır.
PD-L1 inhibitörleri (örn: Atezolizumab, Nivolumab) bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücrelerine karşı etkili olabilir.

Akciğer Nöroendokrin Tümörlerinde Yaşam Süresi ve Prognoz

Tümör tipi ve evresi yaşam süresi üzerinde büyük etkiye sahiptir:
📌Tipik karsinoid tümörlerde 5 yıllık sağkalım oranı: %85-90
📌Atipik karsinoid tümörlerde 5 yıllık sağkalım oranı: %50-70
📌Büyük hücreli nöroendokrin karsinomda 5 yıllık sağkalım oranı: %15-30
📌Küçük hücreli akciğer kanserinde (SCLC) ortalama yaşam süresi: 1-2 yıl (ileri evrede).

✔️Erken teşhis edilen hastalarda tedavi şansı çok daha yüksektir.

✅ Akciğer nöroendokrin tümörleri, yavaş veya hızlı büyüyebilen nadir tümörlerdir.
✅ Sigara içmemek, zararlı kimyasallardan kaçınmak ve düzenli kontroller yaptırmak, hastalıktan korunmada kritik öneme sahiptir.
✅ Tedavi, cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve immünoterapi gibi yöntemleri içerebilir.
✅ Erken teşhis edilen hastalarda sağkalım oranı yüksektir.