Adrenokortikal karsinom, adrenal bezlerin korteks kısmında gelişen nadir ve genellikle agresif bir kanser türüdür. Adrenal bezler, böbreklerin üst kısmında bulunan ve vücudun çeşitli hormonlarını üreten iki küçük bezdir. Adrenokortikal karsinom, adrenal bezlerin hormon üretme işlevlerini etkileyebilir ve bu, vücuttaki hormonal dengesizliklere yol açabilir. Bu tümör genellikle hızlı bir şekilde büyür ve çevre dokulara yayılabilir. Adrenokortikal karsinom, iyi huylu (benign) tümörlerden farklı olarak, kötü huyludur ve tedavi edilmezse hayati risk oluşturabilir.
Adrenokortikal Karsinom (Böbrek üstü bezi kanseri) kanseri, adrenal bezlerin kortikal kısmında başlayan ve kanserli hücrelerin hızla çoğalmasıyla ortaya çıkan kötü huylu bir tümördür. Bu kanser, adrenal bezlerdeki hormon üretimini etkileyebilir ve vücutta çeşitli sağlık problemlerine yol açabilir. Adrenokortikal Karsinom (Böbrek üstü bezi kanseri) kanseri genellikle geç teşhis edilir, çünkü erken evrede belirgin semptomlar göstermeyebilir. Bu kanser türü, hızlı büyüyen ve yayılma eğiliminde olan bir kanser türüdür, bu nedenle tedavi edilmesi önemlidir.
Adrenokortikal Karsinom (Böbrek üstü bezi kanseri) riskini artıran bazı faktörler bulunmaktadır:
📌Genetik Faktörler: Ailede Adrenokortikal Karsinom (Böbrek üstü bezi kanseri) geçmişi olan kişilerde, bu kanseri geliştirme riski daha yüksektir. Genetik hastalıklar ve bozukluklar da riski artırabilir. Örneğin, Li-Fraumeni sendromu, Beckwith-Wiedemann sendromu ve MEN (Multiple Endocrine Neoplasia) sendromu gibi genetik hastalıklar adrenal kanser riskini artırır.
📌Cinsiyet ve Yaş: Adrenokortikal karsinom, erkeklerde ve kadınlarda görülebilir, ancak kadınlar arasında biraz daha sık görülür. Genellikle 40 yaş üstü bireylerde daha yaygındır, ancak genç yaşlarda da görülebilir.
📌Hormon Dengesizlikleri: Adrenal bezdeki tümörler, aşırı hormon üretimine yol açabilir, bu da kanser riskini artırabilir.
📌Radyasyon Maruziyeti: Geçmişte yüksek düzeyde radyasyona maruz kalmış kişilerde Adrenokortikal Karsinom (Böbrek üstü bezi kanseri) riski artabilir.
Adrenokortikal karsinomdan korunmak için spesifik bir yöntem olmasa da, bazı genel sağlık önlemleri riski azaltmaya yardımcı olabilir:
✅Sağlıklı Yaşam Tarzı: Düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve sigara içmemek genel sağlığı iyileştirir. Hormon dengesizliği oluşturan faktörlerden kaçınılması, genel sağlık açısından önemlidir.
✅Genetik Tarama: Ailesinde genetik hastalık öyküsü olanlar, doktorlarına danışarak genetik testler yaptırabilirler. Bu, kanserin erken teşhis edilmesine yardımcı olabilir.
✅Düzenli Kontroller: Radyasyon tedavisi gibi risk faktörlerine maruz kalan kişiler, düzenli doktor kontrollerine gitmeli ve belirtiler fark edilirse erken müdahale edilmelidir.
✅Dengesizliklerini İzleme: Adrenal bez tümörleri, hormon dengesizliklerine yol açabileceğinden, bu tür dengesizliklerin izlenmesi önemli olabilir.
Adrenokortikal karsinom, kanserin yayılma durumuna göre evrelenir. Evreleme, tedavi planlaması ve prognoz açısından kritik öneme sahiptir. Evreler şu şekilde sınıflandırılabilir:
🔸Evre 1: Kanser, sadece adrenal bezde bulunur ve çevre dokulara yayılmamıştır.
🔸Evre 2: Kanser, adrenal bezin dışına çıkmış, ancak çevre dokulara ve lenf bezlerine yayılmamıştır.
🔸Evre 3: Kanser, adrenal bezin çevresindeki organlara ve lenf bezlerine yayılmıştır.
🔸Evre 4: Kanser, vücudun uzak bölgelerine (örneğin akciğerler, karaciğer, kemikler) yayılmıştır.
Evrelemede kullanılan yöntemler, CT taramaları, MRI ve biyopsi gibi testlerle tümörün büyüklüğü ve yayılma durumu belirlenir.
Adrenokortikal Karsinom (Böbrek üstü bezi kanseri) tedavisi, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve kanserin hormon üretip üretmediğine bağlı olarak değişir:
📌Evre 1 ve 2: Bu evrede, kanser genellikle cerrahi müdahale ile tedavi edilir. Adrenal bezin tümü veya kanserli kısmı çıkarılır. Eğer tümör hormon üretimine neden oluyorsa, bu hormon dengesizliğini düzeltmek için ek tedavi gerekebilir.
📌Evre 3: Kanser çevre dokulara ve lenf bezlerine yayılmışsa, cerrahi müdahale sonrası kemoterapi veya radyoterapi uygulanabilir. Bu evrede tedavi, kanserin tamamen yok edilmesini amaçlar.
📌Evre 4: Uzak organlara yayılmış kanserlerde tedavi daha karmaşık hale gelir. Cerrahi müdahale, kanserin kontrol altına alınması için yapılabilir, ancak genellikle kemoterapi, immünoterapiler veya hedefe yönelik tedaviler gibi sistemik tedaviler de eklenir.
Adrenokortikal Karsinom (Böbrek üstü bezi kanseri) tedavisinde kullanılan güncel sistemik tedavi yöntemleri şunlardır:
✅Kemoterapi: Adrenokortikal karsinomda kullanılan kemoterapi ilaçları genellikle kanser hücrelerini öldürmeyi amaçlar. Ancak bu kanser türü kemoterapiye genellikle dirençlidir, bu nedenle tedavi sonuçları değişken olabilir.
✅Hedefe Yönelik Tedavi: Kanser hücrelerinin özel moleküler hedeflerine yönelik tedaviler kullanılır. Hedefe yönelik tedaviler, daha az yan etki ile kanserin tedavi edilmesini sağlar.
✅İmmünoterapiler: İmmünoterapiler, bağışıklık sistemini kanser hücrelerini tanıyıp yok etmeye teşvik eder. Bu tedavi, özellikle ileri evrelerde etkili olabilir.
✅Radyoaktif Tedavi: Bazı durumlarda, radyoaktif maddeler kullanılarak kanser hücreleri yok edilebilir. Bu tedavi türü, hormon üretimiyle ilişkili sorunları kontrol etmeye yardımcı olabilir.
Adrenokortikal kanser (ACC), böbreküstü bezinden köken alan nadir ve agresif bir tümördür. Yaşam süresi, tümörün evresine, tedaviye verilen yanıta ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.
Evreye Göre 5 Yıllık Sağkalım Oranları
Evre 1: %60-80
Evre 2: %50-60
Evre 3: %40-50
Evre 4 (Metastatik Evre): %10-20
Copyright 2025 | Doç. Dr. Abdullah Sakin | Tıbbi Onkoloji (Kanser) Uzmanı
Doç. Dr. Abdullah Sakin
Hakkımda
İletişim
