Obezite Kanser Riskini Nasıl Etkiler?

Obezite (aşırı kilo ve vücut yağ oranı), birçok kanser türünün riskini önemli ölçüde artıran, tütün kullanımından sonra en önemli önlenebilir kanser risk faktörlerinden biridir. Vücuttaki fazla yağ dokusu, sadece kalori depolayan pasif bir kütle değildir; hormonlar, büyüme faktörleri ve enflamatuar maddeler üreterek kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını destekleyebilir.

Obezitenin Kanser Riskini Artırma Mekanizmaları:

Hormonal Değişiklikler:
- Östrojen: Menopoz sonrası kadınlarda, yağ dokusu östrojen üretir. Vücuttaki aşırı yağ dokusu, yüksek östrojen seviyelerine yol açabilir. Yüksek östrojen seviyeleri ise meme (menopoz sonrası), rahim (endometrium) ve yumurtalık kanseri riskini artırır.
- İnsülin ve İnsülin Benzeri Büyüme Faktörü-1 (IGF-1): Obezite genellikle insülin direncine yol açar, bu da vücudun daha fazla insülin üretmesine neden olur. Yüksek insülin seviyeleri ve IGF-1, kanser hücrelerinin büyümesini ve çoğalmasını teşvik edebilir. Bu durum kolorektal, pankreas, böbrek ve meme kanseri riskini artırabilir.
Kronik Enflamasyon (İltihaplanma): Aşırı yağ dokusu, vücutta düşük seviyeli kronik enflamasyonu tetikler. Kronik enflamasyon, hücrelere zarar verebilir ve DNA hasarına yol açarak kanser gelişimini destekleyebilir. Bu durum kolorektal, karaciğer, pankreas ve safra kesesi kanserleri ile ilişkilidir.
Yağ Hücrelerinin (Adipositler) Etkisi: Yağ hücreleri, kanser hücrelerinin büyümesini, hayatta kalmasını ve yayılmasını destekleyen sinyaller ve sitokinler (haberci moleküller) salgılar.
Hücre Büyümesini Teşvik Eden Diğer Faktörler: Obezite, bazı kanser türlerinde hücre büyümesini hızlandıran diğer sinyalleşme yollarını da aktive edebilir.

Sonuç: Sağlıklı bir kiloyu korumak, dengeli beslenme ve düzenli fiziksel aktivite ile kanser riskini önemli ölçüde azaltmanın en etkili yollarından biridir. Bu, sadece kanser değil, diyabet, kalp hastalıkları gibi diğer kronik hastalıklardan korunmada da anahtar rol oynar.