Akciğer Mezotelyoması

Akciğer Mezotelyoması

Akciğer Mezotelyoması Nedir?

Akciğer mezotelyoması, genellikle akciğer zarını (pleura) kaplayan mezotelyom hücrelerinden gelişen nadir ve agresif bir kanser türüdür. Mezotelyoma, asbest gibi zararlı maddelere maruz kalan kişilerde yaygın olarak gelişir. Akciğer mezotelyoması, mezotelyomanın en sık görülen şekillerinden biridir ve asbestin en önemli risk faktörüdür. Hastalık, genellikle semptomlar geç ortaya çıkana kadar tanı alamaz, bu da tedavi sürecini zorlaştırır.

Akciğer Mezotelyomasının Risk Faktörleri Nelerdir?

Akciğer mezotelyomasının gelişmesinde etkili olan başlıca risk faktörleri şunlardır:
✅Asbest Maruziyeti: Mezotelyomanın en yaygın ve en güçlü risk faktörü, asbeste maruz kalmaktır. Asbest lifleri, akciğer zarına yerleşerek hücresel hasara yol açar ve kansere neden olabilir.
✅Sigara İçmek: Sigara içmek, akciğer mezotelyoması riskini artıran bir faktör değildir. Ancak sigara içen bireylerde, asbeste maruz kalma sonucu gelişen mezotelyoma daha agresif bir şekilde ilerleyebilir.
✅Ailede Mezotelyoma Öyküsü: Aile geçmişinde mezotelyoma vakası olan kişilerde bu kanser türünün gelişme riski artar. Bazı genetik faktörler bu riskin artmasında etkili olabilir.
✅Çevresel Asbest Maruziyeti: Asbest liflerine maruz kalma, iş yerlerinde olduğu kadar çevresel faktörlerden de kaynaklanabilir. Örneğin, asbestli yapı malzemelerinin bulunduğu eski binalarda yaşayanlar da risk altındadır.
✅Yaş ve Cinsiyet: Mezotelyoma, genellikle 60 yaş ve üzerindeki bireylerde görülür ve erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür.

Akciğer Mezotelyomasından Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Akciğer mezotelyomasından korunmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
✅Asbestten Uzak Durmak: Asbest maruziyeti, mezotelyomanın ana nedenidir. Bu nedenle, asbest içeren malzemelerle çalışmak zorunda olan kişiler, koruyucu ekipman kullanmalı ve güvenlik önlemlerine uymalıdır. Ayrıca, asbest içeren eski yapılarla temastan kaçınılmalıdır.
✅Sigara İçmemek: Sigara, birçok akciğer hastalığına neden olmanın yanı sıra, mezotelyomanın seyrini de kötüleştirebilir. Sigara içmekten kaçınmak, akciğer sağlığını korumanın en etkili yoludur.
✅İş Yeri Güvenliği: Asbeste maruz kalma riski olan işyerlerinde çalışanların, uygun koruyucu giysiler ve maske kullanmaları gereklidir. Asbestin bulunduğu ortamlarda çalışanlar, düzenli sağlık taramalarından geçmelidir.
✅Erken Tanı ve Sağlık Kontrolleri: Asbest maruziyeti geçmişi olan kişiler, belirli aralıklarla sağlık kontrollerine gitmeli ve akciğer fonksiyonları izlenmelidir.

Akciğer Mezotelyomasının Evrelemesi Nasıl Yapılır?

Akciğer mezotelyomasının evrelemesi, kanserin ne kadar yayıldığını belirlemek için kullanılır. Genellikle, kanserin akciğer zarında ve çevresindeki dokularda yayılma derecesi göz önünde bulundurulur:
✅Evre I: Kanser sadece akciğer zarında bulunur ve vücuda yayılmamıştır.
✅Evre II: Kanser, akciğer zarının dışına çıkarak çevresindeki lenf bezlerine veya dokulara yayılabilir.
✅Evre III: Kanser, akciğer zarının dışındaki büyük bölgeleri etkiler ve vücuda yakın bölgelerdeki lenf bezlerine sıçrayabilir. Vücutta daha geniş yayılma olabilir.
✅Evre IV: Kanser, vücudun çok uzak bölgelerine, örneğin karaciğer, kemikler veya beyin gibi yerlere yayılmıştır. Bu evrede tedavi, semptomları hafifletmeye yönelik olur.

Akciğer Mezotelyomasının Evrelerine Göre Tedavisi Nasıl Yapılır?

Akciğer mezotelyomasının tedavisi, kanserin evresine göre değişir:
✅Evre I ve II: Erken evrelerde, cerrahi müdahale, kanseri çıkarma amacıyla uygulanabilir. Bunun yanında, kemoterapi veya radyoterapi gibi ek tedavi yöntemleri de kullanılabilir.
✅Evre III: Orta evrede, cerrahi müdahale genellikle önerilmez. Bunun yerine kemoterapi ve radyoterapi kombinasyonu kullanılabilir. Ayrıca, immünoterapiler gibi yeni tedavi seçenekleri de hastalara sunulabilir.
✅Evre IV: İleri evrede, kanserin kontrol altına alınması zor olabilir. Tedavi genellikle semptomları hafifletmeye yönelik olur. Kemoterapi, immünoterapiler ve hedefe yönelik tedaviler bu evrede uygulanabilir.

Akciğer Mezotelyomasının Güncel Sistemik Tedavileri Nelerdir?

Tedavi seçenekleri hastanın genel sağlık durumu, hastalığın evresi ve hastanın tercihleri doğrultusunda belirlenir.

🔹 Cerrahi Tedavi

• Evre 1-2 hastalarda uygulanabilir.
• Ekstraplevral Pnömonektomi (EPP):
  Tümörle birlikte akciğer, plevra, diyafram ve perikardın bir kısmı çıkarılır.
  Riskli ve büyük bir ameliyattır.
• Plörektomi/Decortikasyon (P/D):
  Akciğer korunur, ancak tümörlü plevra çıkarılır.

🔹 Kemoterapi

• Evre 3-4 hastalar için ana tedavi seçeneğidir.
• Sisplatin + Pemetreksed (Alimta) kombinasyonu en sık kullanılan rejimdir.
• İmmünoterapi ile kombine edilebilir.

🔹 Radyoterapi

• Cerrahi sonrası lokal nüks riskini azaltmak için kullanılabilir.
• Ağrı ve nefes darlığını hafifletmek için (palyatif amaçlı) de uygulanabilir.

🔹 İmmünoterapi

• Bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı aktif hale getiren bir tedavi yöntemidir.
• Nivolumab + Ipilimumab kombinasyonu FDA tarafından mezotelyoma için onaylanmıştır.

🔹 Hedefe Yönelik Tedaviler (Yeni Yaklaşımlar)

• Mezotelyoma hücrelerindeki genetik mutasyonları hedef alan ilaçlar geliştirilmektedir.

🔹 Palyatif (Destekleyici) Tedaviler

• Plörodez (akciğer zarları arasındaki sıvının giderilmesi)
• Oksijen tedavisi ve ağrı kontrolü
• Beslenme desteği

Akciğer Mezotelyomasında Yaşam Süresi

✅Erken evrede teşhis edilen ve tedavi edilen hastalarda ortalama sağkalım 3-5 yıl olabilir.
✅İleri evre hastalarda ortalama yaşam süresi 12-18 aydır, ancak yeni tedavilerle bu süre uzayabilir.
✅İmmünoterapi ve hedefe yönelik tedavilerle yaşam süresinin uzadığı vakalar bildirilmektedir.

📢 Mezotelyoma tanısı konan hastalar için multidisipliner tedavi planı şarttır. Onkolog, göğüs cerrahı ve radyasyon onkoloğu iş birliği içinde olmalıdır.