Mide Kanseri

Mide Nedir?

Mide, sindirim sisteminin bir parçası olan, yiyeceklerin sindirilmesi ve besinlerin emilmesi için gerekli mekanizmalara sahip bir organımızdır. Karın bölgesinde yer alan mide, yaklaşık 25-30 santimetre uzunluğunda ve genişliği kişiden kişiye değişebilen bir kesedir. Mide, besinleri sindirmeye başlar; asidik bir ortamda mekanik ve kimyasal sindirim sağlar. Mide, yiyecekleri karıştırarak, mide asidi ve sindirim enzimlerinin etkisiyle besinleri parçalar ve besinlerin ince bağırsağa geçişini kontrol eder.

Mide Kanseri Nedir?

Mide kanseri, mide dokularındaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyüyüp çoğalmasıyla gelişen ve genellikle tümör oluşturan kanser türüdür. Mide kanseri, genellikle mide zarında (mukoza) başlar ve zamanla daha derin dokulara yayılabilir. Mide kanserinin başlıca türleri şunlardır:

Adenokarsinom: Mide kanserinin en yaygın türüdür ve mideyi kaplayan mukozal hücrelerde başlar.
Lenfomalar: Mide bağışıklık sistemi hücrelerinden kaynaklanır.
Gastrointestinal Stromal Tümörler (GIST): Midenin bağ dokusundan kaynaklanan kanser türleridir.

Mide kanseri genellikle erken evrelerde belirti vermez, bu da geç teşhise yol açar.

⚠️Bu yazıda Mide adenokanserden bahsedilecektir.

Mide Kanserinin Risk Faktörleri Nelerdir?

Mide kanserine yol açabilecek çeşitli risk faktörleri bulunmaktadır. Bunlar şunlardır:

📌Helicobacter pylori Enfeksiyonu: Bu bakterinin mide zarına yerleşmesi, mide kanseri riskini artırabilir.

📌Aile Öyküsü: Mide kanseri olan birinci derece akrabalarınızın olması, riskinizi artırabilir.

📌Sigara İçmek: Sigara, mide kanserinin gelişimini hızlandıran önemli bir risk faktörüdür.

📌Aşırı Alkol Tüketimi: Alkol tüketimi, mide kanseri riskini artırır.

📌Yaş: Mide kanseri genellikle 60 yaş ve üstü kişilerde daha yaygındır.

📌Düşük Sebze ve Meyve Tüketimi: Yetersiz sebze ve meyve tüketimi, kanser riskini artırabilir.

📌Obezite: Fazla kilo, mide kanseri riskini artırabilir, özellikle mide alt kısmı için.

📌Diyet Alışkanlıkları: Aşırı tuzlu ve tütsülenmiş gıdaların tüketilmesi mide kanseri riskini artırabilir.

📌Mide Polipleri: Mide polipleri, mide kanseri riskini artıran başka bir faktördür.

Mide Kanserinden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Mide kanserinden korunmak için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:

✅Sağlıklı Beslenme: Bol miktarda sebze, meyve ve tam tahıl ürünleri tüketmek, mide kanseri riskini azaltabilir. Ayrıca, tuzlu ve tütsülenmiş gıdalardan kaçınılmalıdır.

✅Helicobacter pylori Enfeksiyonunun Tedavisi: H. pylori bakterisinin neden olduğu enfeksiyonlar tedavi edilmelidir, çünkü bu enfeksiyon, mide kanseri riskini artırır.

✅Sigara ve Alkolden Kaçınmak: Sigara ve aşırı alkol tüketimi, mide kanseri riskini artıran önemli faktörlerdir. Bu alışkanlıklardan uzak durmak önemlidir.

✅Düzenli Sağlık Kontrolleri: Özellikle mide kanseri geçmişi olan kişiler, doktor kontrolünde olmalı ve herhangi bir belirti göstermeden önce düzenli tarama testleri yapılmalıdır.

✅Kilonun Kontrolü: Sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak, mide kanseri riskini azaltmada önemli bir adımdır.

✅Stresten Kaçınmak: Uzun süreli stres, vücudu olumsuz etkileyebilir. Stresi yönetmek, sağlıklı yaşam tarzının bir parçası olmalıdır.

Mide Kanserinin Evrelemesi Nasıl Yapılır?

Mide kanserinin evrelemesi, kanserin yayılma durumunu belirler ve tedavi planını oluşturmak için kritik öneme sahiptir. Evreleme genellikle TNM sistemine göre yapılır:

T (Tümör): Tümörün büyüklüğü ve yayılma derecesi.
- T1: Kanser sadece mide zarında.
- T2: Kanser mide duvarına yayılmış.
- T3: Kanser çevre dokuya yayılmış.
- T4: Kanser uzak organlara yayılmış.
N (Lenf Düğümleri): Kanserin lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığını gösterir.
- N0: Lenf düğümlerine yayılmamış.
- N1: Birkaç lenf düğümüne yayılmış.
- N2: Daha fazla lenf düğümüne yayılmış.
M (Metastaz): Kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını gösterir.
- M0: Metastaz yok.
- M1: Metastaz var.

Mide Kanserinin Evrelerine Göre Tedavisi Nasıl Yapılır?

Mide kanseri tedavisi, kanserin evresine göre değişir:

🔸Evre 0 ve Evre I: Erken evrelerde, kanserli doku cerrahi olarak çıkarılabilir. Endoskopik mukozal rezeksiyon veya laparoskopik cerrahi seçenekler kullanılabilir.

🔸Evre II ve Evre III: Orta evrelerde, Öncelikle kemoterapi ile başlanır sonrasında cerrahi müdahale yapılabilir daha sonrasında kemoterapi ile tedavi tamamlanıdr. Bazı durumlarda radyoterapi de tedaviye dahil edilir.

🔸Evre IV: İleri evrelerde, cerrahi müdahale genellikle semptomları hafifletmek amacıyla yapılır. Tedavi genellikle kemoterapi, immünoterapiler ve hedefe yönelik tedavilerle yapılır. Kanserin yayılmasını kontrol altına almak için palyatif bakım sağlanabilir.

Mide Kanserinin Güncel Sistemik Tedavileri Nelerdir?

Mide kanserinin güncel sistemik tedavileri şunlardır:

🔹Kemoterapi: Mide kanserinde kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için kullanılır. Cisplatin, 5-FU ve kapesitabin gibi ilaçlar genellikle tercih edilir.

🔹Radyoterapi: Genellikle cerrahiden sonra veya semptomları hafifletmek amacıyla kullanılır. Kanserin bulunduğu alana yüksek enerjili ışınlar uygulanır.

🔹İmmünoterapiler: İmmünoterapiler, bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı harekete geçirebilir. Pembrolizumab ve nivolumab gibi ilaçlar, özellikle ileri evre mide kanseri için kullanılır.

🔹Hedefe Yönelik Tedavi: Kanser hücrelerinin genetik ve biyolojik özelliklerine yönelik tedaviler de uygulanabilir. Trastuzumab (HER2 pozitif kanserler için) bu tedaviye örnektir.

🔹Palyatif Bakım: İleri evre hastalar için, kanserin yayılmasını engellemeye yönelik tedavi değil, yaşam kalitesini iyileştirmeye yönelik tedavi yapılır. Ağrı yönetimi, beslenme desteği ve psikolojik destek sağlanır.

Yaşam Süresi ve Sağkalım Oranları

Mide kanseri, dünya genelinde en sık görülen sindirim sistemi kanserlerinden biridir ve çoğunlukla adenokarsinom tipiyle karşımıza çıkar. Hastalık genellikle geç evrede tanı aldığı için prognozu görece düşüktür. Ancak erken evrede tanı ve uygun tedavi ile sağkalım oranları anlamlı şekilde artabilir.

Evreye Göre 5 Yıllık Sağkalım Oranları

Evre	Tanım	5 Yıllık Sağkalım Oranı
Evre I	Tümör mide duvarına sınırlı, lenf nodu tutulumu yok veya az	%70–90
Evre II	Mide duvarını aşmış, sınırlı lenf nodu tutulumu	%40–60
Evre III	Geniş lenf nodu yayılımı, lokal ileri hastalık	%15–30
Evre IV	Uzak organ metastazı (karaciğer, akciğer, periton)	%5–10

Sağkalımı Etkileyen Faktörler

Tanı evresi: Erken evre tanı alan hastalarda kür şansı vardır.
Lenf nodu tutulumu: Sayısı arttıkça sağkalım düşer.
Tümörün yeri ve tipi: Kardiya (midenin üst kısmı) tümörleri genelde daha kötü seyirlidir.
Genetik ve moleküler özellikler: HER2 pozitiflik, MSI durumu vs.
Uygulanan tedavinin kapsamı ve yanıt

Tedaviye Göre Sağkalım

Erken Evre (Evre I)

Endoskopik rezeksiyon (mukozaya sınırlı): küratif olabilir.
Cerrahi (subtotal veya total gastrektomi) + lenf nodu diseksiyonu
Sağkalım oranı: %70–90

Orta Evre (Evre II–III)

Neoadjuvan kemoterapi + cerrahi + adjuvan tedavi
Tedaviye iyi yanıt veren hastalarda 5 yıllık sağkalım: %30–50

İleri Evre (Evre IV)

Sistemik kemoterapi
Hedefe yönelik tedavi:
- HER2 pozitif hastalarda
- PD-L1 pozitiflerde immünoterapi
MSI-H veya dMMR tümörlerde immünoterapi ile uzun sağkalım mümkündür
Ortalama yaşam süresi: 8–18 ay (tedaviye yanıt ve biyolojik özelliklere bağlı olarak değişir)