Erken evre meme kanseri, kanser hücrelerinin henüz Meme dokusunun içinde sınırlı kaldığı, lenf bezlerine veya diğer organlara yayılmadığı bir aşamadır. Bu evrede, kanser genellikle cerrahi müdahale ile tedavi edilebilir. Erken evre meme kanseri genellikle evre 0 (in situ) veya evre 1 olarak sınıflandırılır.
Lokal ileri evre meme kanseri, kanserin başlangıç noktasından çevre dokulara veya bölgesel lenf düğümlerine yayılmaya başladığı evredir. Bu evrede, kanser hücreleri hala vücudun diğer uzak bölgelerine (metastaz) yayılmamış, ancak bölgesel olarak ilerlemiştir. Evre 2 veya evre 3 meme kanseri bu kategoriye girer. Lokal ileri evre, tedaviye yanıt verebilir, ancak tedavi daha kompleks hale gelir ve daha fazla tedavi seçeneği gerektirir.
Erken ve lokal ileri evre meme kanseri için bazı bilinen risk faktörleri şunlardır:
📌Genetik Faktörler: Ailede meme kanseri öyküsü olan kişilerde risk artar. BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonları gibi genetik faktörler, meme kanserine yatkınlık yaratabilir.
📌Yaş: Meme kanseri riski, özellikle 50 yaş ve üzerinde artar. Ancak erken evre meme kanseri de genç yaşlarda görülebilir.
📌Hormonal Faktörler: Östrojen ve progesteron hormonlarına duyarlı meme kanserleri daha yaygındır. Ayrıca, erken yaşta adet görmeye başlamak ve geç yaşta menopoza girmek, hormonlara bağlı meme kanseri riskini artırabilir.
📌Aile Geçmişi ve Kişisel Öykü: Daha önce meme kanseri geçirmiş olmak, bir kişinin aynı hastalıkla tekrar karşılaşma riskini artırabilir. Aynı şekilde, ailesinde meme kanseri öyküsü bulunan kişilerde de risk daha yüksektir.
📌Radyasyona Maruz Kalma: Özellikle genç yaşlarda alınan yüksek dozda radyasyon, meme kanseri riskini artırabilir.
📌Aşırı Kilo ve Obezite: Obezite, meme kanseri riskini artırabilir, özellikle menopoz sonrası kadınlar için.
📌Alkol ve Sigara Kullanımı: Aşırı alkol tüketimi ve sigara içmek, meme kanseri riskini artıran faktörlerdendir.
Meme kanserinin gelişim riskini azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
✅Düzenli Mamografi ve Kendi Kendine Muayene: Erken evre meme kanseri genellikle semptom göstermez. Bu nedenle, kadınların düzenli mamografi taramaları yapması ve kendi kendine meme muayenesi ile olası değişiklikleri takip etmeleri önemlidir.
✅Sağlıklı Yaşam Tarzı: Dengeli bir diyet, düzenli egzersiz, sigara içmeme ve alkol tüketiminin sınırlanması meme kanseri riskini azaltabilir.
✅Genetik Danışmanlık ve Testler: Ailede meme kanseri öyküsü bulunan bireylerin genetik testler yaptırarak BRCA1 ve BRCA2 gibi gen mutasyonlarını öğrenmeleri, risklerini anlamalarına yardımcı olabilir.
✅Hormon Tedavisi Kullanımı: Hormonal tedavi kullanımı, menopoz sonrası kadınlar için meme kanseri riskini artırabilir. Bu tedaviye ihtiyaç duyuluyorsa, doktorla riskler hakkında konuşulmalıdır.
✅Laktasyon: Uzun süre emzirmek, meme kanseri riskini azaltabilir. Emzirme, hormonları dengelemeye yardımcı olabilir.
Erken ve lokal ileri evre meme kanserinde görülen belirti ve bulgular, kanserin yaygınlığına ve tümörün büyüklüğüne göre farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
Erken Evre Meme Kanserinde Belirti ve Bulgular:
Erken evre meme kanseri genellikle belirti vermeyebilir veya çok hafif belirtilerle kendini gösterebilir. Bu nedenle düzenli tarama (mamografi, meme muayenesi) erken teşhis için hayati önem taşır. Olası erken belirtiler şunlardır:
Memede Ele Gelen Kitle: Genellikle ağrısız, sert ve düzensiz sınırlı olabilir. Ancak bazı erken evre tümörler yumuşak ve hareketli de olabilir.
Meme Dokusunda Sertleşme veya Kalınlaşma: Memenin bir bölgesinde hissedilen, çevre dokudan farklı bir sertlik veya kalınlaşma alanı.
Meme Başında Çökme (İçe Dönme): Daha önce olmayan bir meme başı çökmesi.
Meme Başından Anormal Akıntı: Özellikle kendiliğinden olan, tek memeden gelen, kanlı veya berrak akıntı.
Meme Cildinde Hafif Çöküntü veya Buruşukluk: Meme cildinde küçük bir alanda gamzeleşme veya büzülme.
Meme Boyutunda veya Şeklinde Yeni Değişiklik: Memelerin asimetrisinde yeni bir fark oluşması.
Lokal İleri Evre Meme Kanserinde Belirti ve Bulgular:
Lokal ileri evre meme kanseri, tümörün daha büyük olduğu ve/veya yakındaki dokulara (lenf bezleri, cilt, göğüs duvarı) yayıldığı evredir. Belirtiler erken evreye göre daha belirgindir:
Memede Daha Belirgin ve Büyük Kitle: Ele gelen tümörün büyüklüğü artmıştır.
Koltuk Altında Şişlik (Lenf Nodu Büyümesi): Kanser hücrelerinin koltuk altındaki lenf bezlerine yayılması sonucu oluşan şişlikler.
Meme Cildinde Değişiklikler:
Portakal Kabuğu Görünümü (Peau d'orange): Meme cildinde lenf drenajının bozulması sonucu oluşan küçük çukurluklar ve kalınlaşma.
Kızarıklık ve Şişlik: Meme cildinde belirgin kızarıklık, sıcaklık artışı ve şişlik (özellikle inflamatuar meme kanserinde).
Ülserleşme veya Yara Oluşumu: Tümörün cilde yayılması sonucu oluşan yaralar.
Ciltte Çekilmeler (Retraksiyon): Tümörün meme bağ dokusunu çekmesi sonucu oluşan ciltte içe doğru çekilmeler.
Meme Cildinde Kalınlaşma: Meme cildinin normalden daha kalın hissedilmesi.
Meme Başında Belirgin Çökme veya İçeri Çekilme: Meme başının belirgin şekilde içe dönmesi veya sabitlenmesi.
Meme Başından Akıntı: Özellikle kanlı akıntı daha olasıdır.
Göğüs Duvarına veya Cilde Yapışıklık: Tümörün alttaki göğüs duvarına veya üzerindeki cilde fikse olması, hareketliliğin azalması.
Ağrı: Erken evrede nadir olsa da, lokal ileri evrede tümörün büyümesi veya sinirlere baskı yapması sonucu ağrı ortaya çıkabilir.
Önemli Not: Bu belirtilerin bir veya birkaçının olması kesin meme kanseri olduğu anlamına gelmez. Ancak bu tür değişiklikler fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir doktora başvurmak ve gerekli muayene ve tetkiklerin yapılması hayati önem taşır. Erken teşhis, meme kanserinde tedavi başarısını önemli ölçüde artırır.
Erken ve lokal ileri evre meme kanserinin teşhisi, dikkatli bir klinik değerlendirme ve çeşitli görüntüleme ve patolojik yöntemlerin kombinasyonu ile konulur. Süreç, kanserin evresini belirlemek ve en uygun tedavi planını oluşturmak için kritik öneme sahiptir.
Erken Evre Meme Kanserinin Teşhisi:
Erken evre meme kanseri genellikle tarama yöntemleriyle veya hastanın fark ettiği bir kitle üzerine yapılan incelemelerle teşhis edilir.
📌Klinik Değerlendirme ve Tıbbi Öykü:
Fizik Muayene: Doktor, memeleri ve koltuk altı lenf bezlerini elle muayene ederek kitle, sertlik, şekil değişikliği, cilt değişiklikleri veya meme başı anormalliklerini kontrol eder.
Tıbbi Öykü: Hastanın semptomları, ailede meme kanseri öyküsü, risk faktörleri ve genel sağlık durumu sorgulanır.
📌Görüntüleme Yöntemleri:
Mamografi: Meme kanseri taramasında ve şüpheli bulguların değerlendirilmesinde temel görüntüleme yöntemidir. Mikrokalsifikasyonlar (küçük kireçlenmeler) ve kitleler gibi erken evre kanser belirtilerini saptayabilir.
Ultrasonografi (USG): Özellikle genç kadınlarda yoğun meme dokusu olanlarda ve mamografide saptanan şüpheli kitlelerin daha detaylı değerlendirilmesinde kullanılır. Kistleri ve solid kitleleri ayırt etmeye yardımcı olur.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Yüksek riskli kadınlarda tarama amaçlı veya mamografi ve USG ile kesin tanı konulamayan durumlarda ek bilgi sağlamak için kullanılabilir. Ayrıca tümörün yaygınlığını değerlendirmede de rol oynayabilir.
📌Biyopsi: Kesin tanı biyopsi ile konulur. Görüntüleme yöntemleriyle saptanan şüpheli alanlardan doku örneği alınarak patolojik incelemeye gönderilir. Biyopsi yöntemleri şunlardır:
İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB): Sıvı dolu kistleri boşaltmak veya hücre örneği almak için ince bir iğne kullanılır. Ancak genellikle invaziv kanser tanısı için yeterli doku sağlamaz.
Çekirdek Biyopsi (Tru-cut Biyopsi): Daha kalın bir iğne ile silindirik doku örneği alınır. İnvaziv kanser tanısı ve tümörün grade'ini belirlemede daha güvenilirdir.
Stereotaktik Biyopsi: Mamografi veya MRG rehberliğinde, elle palpe edilemeyen şüpheli alanlardan doku örneği alınır.
Cerrahi Biyopsi (Eksizyonel veya İnsizyonel Biyopsi): Şüpheli kitlenin tamamının (eksizyonel) veya bir kısmının (insizyonel) cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Hem tanı hem de tedavi amaçlı yapılabilir.
Patolojik İnceleme: Biyopsi örneği bir patolog tarafından mikroskop altında incelenir. Kanser hücrelerinin varlığı, tipi (duktal, lobüler vb.), grade'i (agresiflik derecesi) ve hormon reseptörleri (ER, PR) ile HER2 durumu gibi prognostik ve prediktif faktörler belirlenir.
Lokal İleri Evre Meme Kanserinin Teşhisi:
Lokal ileri evre meme kanserinin teşhisi de benzer yöntemlerle konulur, ancak tümörün büyüklüğü ve yayılımı daha belirgindir.
Klinik Değerlendirme ve Tıbbi Öykü: Fizik muayenede daha büyük bir kitle, cilt değişiklikleri (portakal kabuğu görünümü, kızarıklık, ülserleşme), meme başı retraksiyonu ve koltuk altında büyümüş lenf bezleri saptanabilir.
📌Görüntüleme Yöntemleri:
📌Biyopsi: Memedeki kitleden ve/veya büyümüş koltuk altı lenf bezlerinden biyopsi alınarak kanser tanısı kesinleştirilir ve tümörün özellikleri belirlenir.
📌Evreleme: Lokal ileri evre meme kanserinin evresini belirlemek için ek görüntüleme yöntemleri (kemik sintigrafisi, akciğer BT, karın BT) uzak metastazı araştırmak amacıyla yapılabilir.
Özetle Erken ve Lokal İleri Evre Meme Kanseri Teşhisi:
Klinik muayene ve tıbbi öykü ilk adımdır.
Görüntüleme yöntemleri (mamografi, USG, MRG) şüpheli alanları belirler.
Kesin tanı biyopsi ve patolojik inceleme ile konulur.
Lokal ileri evrede, tümörün büyüklüğü ve bölgesel yayılımı daha belirgindir ve evreleme için ek görüntüleme gerekebilir.
Erken teşhis, her evredeki meme kanserinde tedavi başarısını artırmak için hayati öneme sahiptir. Bu nedenle, meme sağlığı konusunda bilinçli olmak ve herhangi bir şüpheli değişiklik fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir doktora başvurmak önemlidir.
Meme kanseri, yayılım derecesine göre evrelere ayrılır. Erken evre ve lokal ileri evreler, genellikle şu şekilde evrelenir:
🔸Evre 0 (In Situ Kanser): Bu, kanserin yalnızca meme dokusunun içinde sınırlı kaldığı bir evredir. Henüz yayılmamıştır.
🔸Evre 1: Kanser, meme dokusunda sınırlıdır ve 2 cm’den küçük bir tümör vardır. Ayrıca, bölgesel lenf düğümleri etkilenmemiştir.
🔸Evre 2: Kanser, daha büyük olabilir ve lenf düğümlerine yayılabilir. Ancak vücudun diğer bölgelerine yayılmamıştır.
🔸Evre 3: Kanser, daha fazla büyümüş ve çevre dokulara, lenf düğümlerine ve bazen cilt altına yayılabilir. Ancak hala uzak organlara yayılmamıştır.
Bu evrelemede, tümörün boyutu, lenf düğümlerine yayılma durumu ve metastaz olup olmadığı dikkate alınır.
🔹Erken Evre Meme Kanseri Tedavisi:
Cerrahi Müdahale: Erken evre meme kanserlerinde genellikle tümörün cerrahi olarak çıkarılması en yaygın tedavi yöntemidir. Bazı hastalar için lumpektomi (tümörün çıkarılması) ya da mastektomi (memenin tamamen alınması) yapılabilir.
Sentinel Lenf Nodu Biyopsisi: Kanserin yayılım riski değerlendirilir.
Sistemik Tedavi: Cerrahi öncesi veya sonrası kemoterapi, hormon tedavisi (hormon reseptör pozitif hastalarda), Akıllı ilaçlar ve gerekirse hedefe yönelik tedaviler uygulanır.
Radyoterapi: Cerrahiden sonra, kanserin geri gelmesini önlemek için genellikle radyoterapi uygulanır.
Hormon Tedavisi: Estrojen reseptörü pozitif meme kanserleri için hormon tedavisi kullanılabilir.
🔹Lokal İleri Evre Meme Kanseri Tedavisi:
Cerrahi Müdahale: Lokal ileri evre meme kanserinde, cerrahi müdahale çoğu zaman gerekli olur. Ancak, kanserin büyüklüğüne ve yayılımına bağlı olarak Genellikle cerrahiden önce İlaç tedavisi gerekebilir.
Kemoterapi: Lokal ileri evre kanserlerde, genellikle cerrahiden önce veya sonra kemoterapi uygulanabilir. Bu tedavi, kanser hücrelerinin büyümesini engellemeye yardımcı olur. Ayrıca tümörün meme koruyucu cerrahiye uygun hale getirir ve koltuk altı ameliyatına olan ihtiyacı ortadan kaldırabilir.
Radyoterapi: Kanserin yayılım gösterdiği lenf düğümleri gibi bölgelere yönelik radyoterapi tedavisi de uygulanabilir.
Hedefe Yönelik Tedavi ve akıllı ilaçlar: Uygun olan hastalarda ameliyat öncesi veya sonrasında Özellikle hedefe yönelik tedavi ajanları kullanılabilir.
🔹Erken ve Lokal İleri Evre Meme Kanserinin Güncel Sistemik Tedavileri Nelerdir?
Kemoterapi: Meme kanserinin tedavisinde sıklıkla kullanılan sistemik tedavi yöntemidir. Kemoterapi ilaçları, kanser hücrelerini öldürmeye çalışırken, bazı sağlıklı hücrelere de zarar verebilir.
Hormon Tedavisi: Estrojen ve progesteron hormonlarına duyarlı meme kanserlerinde hormon tedavisi kullanılır. Bu tedavi, hormonların kanser hücrelerine etki etmesini engeller.
Hedefe Yönelik Tedavi ve akıllı ilaçlar: Hücre bölünmesi ve tümör büyümesi yavaşlatılır. Bu tedavi, belirli mutasyonlara sahip tümörlerde etkilidir. Kanserin büyümesini engellemek ve yok etmek amaçlanır.
İmmünoterapiler: Erken evre ve lokal ileri evre meme kanserlerinde bağışıklık sistemini güçlendiren tedaviler araştırılmaktadır. Bu tedaviler, kanser hücrelerine karşı bağışıklık yanıtını artırmaya yardımcı olabilir.
➤ Erken Evre Meme Kanseri (Stadium I-II): Yaşam Süresi ve Sağkalım Oranları:
5 yıllık sağkalım oranı genellikle %90 ve üzerindedir. Erken teşhis ve etkili tedavi, hastaların normal yaşam süresine yakın bir yaşam beklentisi sunar.
➤ Lokal İleri Evre Meme Kanseri (Stadium III): Yaşam Süresi ve Sağkalım Oranları:
5 yıllık sağkalım oranı genellikle %70-80 civarındadır, ancak tümör biyolojisi, tedaviye yanıt ve hastanın genel sağlık durumu bu oranı etkileyebilir.
Copyright 2025 | Doç. Dr. Abdullah Sakin | Tıbbi Onkoloji (Kanser) Uzmanı
Doç. Dr. Abdullah Sakin
Hakkımda
İletişim
